header
Τ.Ε.Θ.
συγγραφέας

Ο συγγραφέας του έργου




 

ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ (1922) Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης γεννήθηκε στη Νάξο. Τέλειωσε το γυμνάσιο και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έζησε έγκλειστος στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως Μαουτχάουζεν στην Αυστρία. Στο χώρο της λογοτεχνίας ασχολήθηκε κυρίως με το θέατρο. Πρωτοεμφανίστηκε το 1950 με το έργο Χορός πάνω στα στάχυα, γνωστός όμως έγινε με τα επόμενα έργα του που παραστάθηκαν από το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν και με κορυφαία στιγμή την Αυλή των θαυμάτων (1957) τον καθιέρωσαν ως το γενάρχη του μεταπολεμικού ελληνικού θεάτρου. Ο Καμπανέλλης εισηγήθηκε του σύγχρονου κοινωνικού προβληματισμού στο νεοελληνικό θέατρο και παράλληλα αναζήτησε νέους τρόπους έκφρασης στο χώρο της δραματουργίας, κινούμενος σε ένα ευρύ υφολογικό φάσμα από το νεορρεαλισμό ως την αφαιρετική γραφή και το λεγόμενο θέατρο του παραλόγου. Το έργο του άσκησε μεγάλη επίδραση στους μεταγενέστερους έλληνες θεατρικούς συγγραφείς, ενώ σημαντική υπήρξε και η συμβολή του στο χώρο του ελληνικού κινηματογράφου, όπου έγραψε μεταξύ άλλων τα σενάρια για τις ταινίες Στέλλα του Μιχάλη Κακογιάννη, Ο Δράκος και Το ποτάμι του Νίκου Κούνδουρου, Το αμαξάκι του Ντίνου Δημόπουλου, ενώ σε δικό του σενάριο σκηνοθέτησε και το Κανόνι και τ’ αηδόνι. Παράλληλα ασχολήθηκε και με την στιχουργική, σε συνεργασία με συνθέτες όπως ο Μάνος Χατζιδάκις (Παραμύθι χωρίς όνομα), ο Μίκης Θεωδοράκης (Μαουτχάουζεν), ο Νίκος Μαμαγκάκης (Ο κύκλος με την κιμωλία). Άλλα θεατρικά έργα του: Η έβδομη μέρα της δημιουργίας (1956), Η ηλικία της νύχτας (1958), Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού (1978). Έγραψε επίσης το αυτοβιογραφικό πεζογράφημα Μάουτχάουζεν (1963), ενώ αυτοβιογραφικά στοιχεία περιέχει επίσης το τελευταίο έργο του για το θέατρο με τίτλο Μία συνάντηση κάπου αλλού, που σκηνοθέτησε το 1998 ο Μίμης Κουγιουμτζής στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Το Μάρτιο του 1999 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών.

   Ο Ι.Καμπανέλλης, στο Σημείωμα για την παράσταση στο Θέατρο Τέχνης (1957-58), λέει τα εξής:
Αν με ρωτούσε κανείς τι θα ήθελα, σαν συγγραφέας, θα του απαντούσα "Να γράψω έργα με όσο το δυνατόν γνησιότερη την προέλευσή τους από τον τόπο μας". Κι αν με ξαναρωτούσαν ποια είναι η φιλοδοξία μου στο θέατρο, θα 'λεγα πως θα ήθελα, με μια σειρά από θεατρικά έργα, ν' ανακαλύψω τον Έλληνα σαν σύγχρονο άνθρωπο. Θέλω να πω, ν' ανακαλύψω τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων του τόπου μου και του καιρού μου, μέσα από την πρόσκαιρη έκφραση της σχέσης τους με τη σημερινή κοινωνική πραγματικότητα.

   Σ' αυτές τις αυλές που κάποια προρπολεμική αφέφλεια τις είχε πασπαλίσει με ειδιυλλιακαότητα και ρομοαντισμό, η ζωή στην πραργματικιότητα ήταν μια πολύ σκληρή ιστορία κι η αθλιότητα περσσευε.

   Σ' αυτές τις γειετονιές και σ' αυτές τις αυλές άργησε πολύ να φτάσει η καλαύτερη ζωή που δημιουργούσε η ανασυγκρότηση ανοικοδόμηση. Το μερείδιο της φτωχολογιάς που καταοικούσε εδώ το μερείδιο της στο οικιονομικό θαύμα που γινιόταν ήταν ένα σκέτο μεροκάματο κι αυτό όχι καθημερινά σίγουρο.  Εδώ βασαίλευε η ανασφάλεια κι η κατααφυγή στο μικιροσυνανισθημαμτισμό και στην ονενιροπόλόηση. Οι άνθρωποι της αυλής, του έργου που θα δείτε, είχαν ξεμεείνει ανυνπεράσπσιστοι ακόμη κι απ’ τον ίδιο τον εαυτό τους, ξεχεασμένοι μέσα σε συνυήθειες και τρόπο ζωής που δεν τους βοηοθούσε να δούνε Θεού πρόσωπο. Γι’ αυτό και η μεγαλύτερη αλλαγή έφτασε σ αυτούς σαν καημός για μετεανάστετυση και εκσκαφέας που ισοπέδωσε τις αυλές για να αξιοποιηθηούν τα οικιόπεδα. «Η αυλή των θαυμάτων», όταν γράρφτηκε, ήταν το κύκύνειο άσμα ενός κόσόμου βαθιά δικού μας και βαθιά πικιραμένου.

 

   

 

  
© Τ.Ε.Θ. www.teth.gr    Design by S. Karvelas  Updated by Vlassis Kassandrianos